Drodzy Uczniowie, Rodzice, Nauczyciele.
Czas, który aktualnie przeżywamy, jest trudny z kilku powodów. Wśród najpoważniejszych z nich są emocje i ograniczenia związane z planowaniem choćby kilku nadchodzących dni. To generuje całą lawinę kłopotów, z którymi musimy się zmierzyć. A sposób, w jaki sobie z nimi poradzimy, wpłynie na naszą przyszłość.
Emocje – zarówno te pozytywne, jak i trudne są częścią naszego życia. Towarzyszą nam od chwili narodzin, aż do śmierci. Nie da się przejść przez życie na chłodno i bez emocji. Choć wszyscy wolimy, by naszą codzienność wypełniały pozytywne uczucia – radości, miłości, zadowolenia, szacunku, spełnienia, to nie da się uniknąć też trudnych sytuacji, z którymi wiążą się przykre emocje. Konflikty z bliskimi, choroba, stres w pracy, zawód miłosny – wszyscy tego doświadczyliśmy.
Warto jednak docenić emocje, nawet te trudne i przyjąć informacje, jakie ze sobą niosą:
- smutek pozwala skupić się na priorytetach,
- złość występuje w obronie naszych granic,
- strach wzmaga ostrożność.
Choć nie możemy uniknąć pojawienia się w życiu trudnych emocji, to możemy nauczyć się z nimi radzić. Dzięki różnorodnym technikom łatwiej i szybciej wrócimy do równowagi nawet po stresującej sytuacji.
Wszyscy ludzie odczuwają emocje, tak zostaliśmy zaprojektowani, emocje pozwalają nam przetrwać. Niektóre emocje są przyjemne, a inne nieprzyjemne.
Emocje towarzyszą nam każdego dnia. Dobre – budujące i wspierające, trudne – budzące strach niepokój, niepewność. Wszystkie są cenne i wszystkie są nośnikiem ważnych informacji o nas samych.
Jak podkreślają eksperci, stres umiarkowany jest czynnikiem motywującym, umożliwiającym rozwój. Jednakże stres zbyt silny i długotrwały ma działanie niszczące i negatywnie wpływa na nasze zdrowie. Przyczynia się nie tylko do trudności z zasypianiem, zaburzeń w równowadze hormonalnej, zwiększenia ryzyka chorób, ale także ogranicza naszą zdolność do skupienia się i koncentracji.
Jak radzić sobie z trudnymi emocjami i stresem, jak przepracowywać przykre sytuacje, by stać się dojrzalszym i bardziej odpornym na zranienia?
Oto kilka sprawdzonych sposobów, które pokażą Ci, jak radzić sobie ze złością, rozczarowaniem i smutkiem.
Jak reagujemy na negatywne emocje i stres?
Płacz, krzyk, awantura, ucieczka – różne reakcje towarzyszą trudnym emocjom. Wiele zależy nie tylko od sytuacji i otaczających nas czynników (np. tła i wydarzeń poprzedzających samą stresową sytuację), ale też od indywidualnych uwarunkowań np. wewnętrznej wrażliwości, czy wcześniejszych doświadczeń. Reakcje towarzyszące nam w obliczu negatywnych emocji można jednak podzielić na trzy podstawowe. Oto one:
Wybuch
Nie raz pewnie zdarzyło Ci się rzucić talerzem, trzasnąć drzwiami, wszcząć awanturę. W obliczu trudnych emocji czasem ciężko jest pozostać niewzruszonym. Nawet jeśli pamiętasz o tym, żeby oddychać, policzyć do 10, czy śpiewać w głowie kolejne zwrotki ulubionej piosenki – może być ciężko. Szczególnie ekstrawertycy narażeni są na wybuchy, tak już po prostu jest. Można z tym walczyć, zaakceptować, albo nauczyć się sobie radzić.
Tłumienie emocji
Pewnie nie raz słyszałaś stwierdzenie, że tłumienie emocji szkodzi zdrowiu. No i jest w tym nieco prawdy. Jeśli przeżywasz smutek, złość, rozczarowanie, to nie warto chować ich pod skórą. Niewypowiedziane emocje wrócą do Ciebie prędzej, czy później, siejąc spustoszenie w Twojej głowie. Pozwól sobie usłyszeć towarzyszące Ci emocje, zastanów się, co one oznaczają i zaakceptuj je.
Samokontrola
To zdecydowanie najlepszy sposób na radzenie sobie z trudnymi emocjami, ale i najtrudniejszy. Trzeba dużej dojrzałości i wewnętrznego spokoju, by w stresującej sytuacji pozostać opanowanym. Na szczęście wszystkiego można się nauczyć i nawet jeśli dzisiaj nie jesteś mistrzem samokontroli, to nie oznacza, że nie będziesz nim za miesiąc czy dwa.
Jak radzić sobie ze złością i stresem?
-
Oddychaj
To najprostszy i najtańszy sposób radzenia sobie z emocjami. Możesz po niego sięgnąć w każdym miejscu i o każdej porze. Jeśli czujesz, że emocje się w Tobie kotłują, a nie chcesz dać się im ponieść, to daj sobie chwilę, by pooddychać świadomie w skupieniu -
Ćwicz
Aktywność fizyczna pozwala poradzić sobie ze stresem i złością. Bieganie, fitness – wyzwalają endorfiny, pozwalają skierować myślenie na inne tory, dodają energii. -
Przytul
się
Rola dotyku w życiu człowieka jest nie do przecenienia. Przytulenie pełne czułości i akceptacji to sposób na oswajanie rzeczywistości, po który podświadomie sięgają już niemowlęta. Jeśli zdarzyło się coś, co wyprowadziło Cię z równowagi i jest Ci źle oraz przykro, zadbaj o bliskość. Przytul się do dziecka, męża, partnera, przyjaciółki. Będziesz zaskoczony, jak szybko uda Ci się uspokoić i wyciszyć. -
Wyjdź
na spacer
Zmiana otoczenia, to znakomity sposób na wyciszenie emocji. Jeśli czujesz, że awantura wisi na włosku, to zamiast wdawać się w jałową dyskusję (rozmowy w silnych emocjach raczej nigdy nie zbliżą Cię do rozwiązania problemu), po prostu wyjdź na spacer. Dotleń się, zrób dla siebie coś miłego. Pamiętaj, że ruch, świeże powietrze, a do tego kontakt z naturą uspokaja i wycisza. -
Spraw
sobie przyjemność
Dobre jedzenie, oglądanie ulubionego serialu, wieczór z książką. Jeśli w ostatnim czasie dużo było w Twoim życiu stresu, złości i rozczarowań, to szukaj sposobów na zrównoważenie tych emocji i wprowadzenie do swojej codzienności odrobiny radości. Przypomnij sobie, co sprawia Ci przyjemność. Zamiast zamartwiać się po prostu zrób coś dla siebie. -
Włącz
muzykę
Słuchanie muzyki, podobnie jak działalność plastyczna, pozwala pobudzić prawą półkulę, wyciszyć się i przekierować myślenie na inne tory. Słuchając muzyki, zapomnisz o stresującej sytuacji, łatwiej będzie znaleźć Ci równowagę. Pamiętaj, że w trudnych sytuacjach warto sięgać po muzykę relaksacyjną, która sprzyja rozluźnieniu, lub po energiczne rytmy, przy których możesz skakać i tańczyć. To też pomoże Ci dojść do siebie po ciężkim dniu i zrelaksować się. -
Rozmawiaj
Jeśli nie widzisz rozwiązania, podejmowane przez Ciebie działania nie przynoszą rezultatu, a trudne emocje, zamiast uchodzić tylko się piętrzą, to może być znak, że pora sięgnąć po pomoc. Czasem jest tak, że tkwiąc w centrum problemu, w otoczeniu trudnych emocji nie jesteśmy w stanie dostrzec rozwiązania. Wtedy przyda się rozmowa z bliskim przyjacielem lub psychologiem. Czasem samo powiedzenie na głos o dławiących nas problemach pozwoli zobaczyć sytuację w innym świetle i pomoże dostrzec całą gamę twórczych rozwiązań. -
Zdrzemnij
się
Dobrym sposobem na uporanie się ze złością, smutkiem, żalem jest odpoczynek. Szczególnie jeśli dzieje się w Twoim życiu coś, co sprawia, że negatywne emocje towarzyszą Ci przez dłuższy czas (taką sytuacją mogą być konflikty w pracy, rozstanie, choroba, utrata kogoś bliskiego), warto dać sobie czas na regenerację. Wbrew pozorom trudne emocje bardzo obciążają nie tylko głowę, ale i ciało. W sytuacji wzmożonego napięcia, zamiast zamartwiać się godzinami, zadbaj o spokojny i zdrowy sen – wieczorem przewietrz sypialnię, zapal pachnącą świecę, włącz relaksacyjną muzykę, urządź sobie kąpiel w pianie i po prostu połóż się wcześniej spać. Wypoczęty spojrzysz na problem świeżym okiem i pewnie szybciej znajdziesz rozwiązanie.
Trudny czas można przeżyć w ogromnym stresie, wpływającym na kondycję naszego ciała i umysłu. Można także pozwolić sobie na przeżywanie tego czasu jako wyzwania, które może nas wzmocnić. Stanie się tak tylko w momencie, gdy zamiast snuć ponure myśli o tym, jak mogłoby być, skupimy się na przeżywaniu rzeczywistości takiej, jaka jest, a więc dostosować swoje myślenie do wymogów czasu i zacząć działać zgodnie z potrzebami chwili.
Ćwiczenia relaksacyjne.
Ćwiczenia relaksacyjne to zestaw kilku pozycji, które są łatwe do wykonania. Dodatkowym ich atutem jest to, że można je wykonywać praktycznie wszędzie: w domu czy w pracy podczas przerwy. Podczas wykonywania ćwiczeń relaksacyjnych nie wolno zapominać o zachowaniu skupienia i koncentracji na wykonywaniu miarowych wdechów i wydechów powietrza. Nie zajmują one zbyt dużo czasu, często wystarczy zaledwie kilka minut, aby po ich wykonaniu, z nową energią zabrać się za kolejne obowiązki.
Oto kilka z ćwiczeń relaksacyjnych, które możesz wykonać w bardzo łatwy sposób:
- Rozciąganie – jest to bardzo ważny element dnia, który powinien być wykonywany codziennie rano po przebudzeniu. Rozciąganie można wykonać, leżąc na łóżku – wystarczy wyprostowane ręce unieść nad głowę aż do momentu odczuwania rozciągania mięśni. W tym samym momencie należy rozciągać także nogi – ćwiczenie powtarzamy 10 razy;
- Rozluźnianie mięśni karku oraz szyi – ćwiczenie to można wykonać zarówno w pozycji stojącej, jak i leżącej. Należy odchylić lekko głowę do tyłu i wykonywać ruchy szyi w taki sposób, aby wykonywać kształt ósemki – to ćwiczenie także powtarzamy 10 razy w jedną oraz w drugą stronę. W trakcie wykonywania ćwiczenie wyraźnie czuć rozciąganie mięśni szyi i karku, co daje efekt rozluźnienia i ułatwia oddech;
- Strząsanie napięcia – należy przyjąć pozycję stojącą, opuścić ręce, zacisnąć pięści. Kolejno powinno się wziąć głęboki oddech przez nos i spiąć barki. Wytrzymać 5 sekund i energicznym ruchem strząsnąć napięcie z jednoczesnym wykonaniem wydechu ustami. Ćwiczenie powtarzamy 10 razy.
- Uregulowanie oddechu – ta technika relaksacyjna polega na tym, aby przyjąć wygodną i najbardziej komfortową dla siebie pozycję i w pełni skupić się na oddechu. Aby ułatwić koncentrację, można zamknąć oczy i wykonywać naprzemienny wdech i wydech. Ważne jest, aby podczas wykonywania ćwiczenia powietrze wciągać nosem, a wypuszczać ustami. Ćwiczenie powtarzamy około 5 minut.
- Skutecznym ćwiczeniem relaksacyjnym jest także technika zwana wizualizacją. Polega ona na przyjęciu wygodnej pozycji i wizualizowaniu miejsc, w których chcielibyśmy się znaleźć w danym momencie. Pozwala to choć na kilka sekund odciąć się od bodźców zewnętrznych i lekko się zrelaksować. Jeśli sytuacja ku temu sprzyja, można także słuchać w tym czasie muzyki, która wprowadza nas w dobry nastrój i ułatwia odpoczynek.
- Weź kąpiel – woda doskonale wpływa na kondycję fizyczna, ale także jest świetną metodą relaksacyjną. Rozluźnia mięśnie, pozwala odpocząć stawom i uspokaja. Dlatego po nerwowym dniu w pracy wskakuj do wanny. Godzina w wodzie na pewno pomoże ci odzyskać równowagę.
Życzę zdrowia i wytrwałości.
Pedagog szkolny Beata Standerska.